شاخک های بینی ، ساختارهایی برجسته و برآمده در داخل بینی ما هستند که نقش مهمی در تصفیه ، گرم کردن و مرطوبسازی هوای وارد شده به ریهها دارند. عوامل متعددی ممکن است باعث بزرگ شدن شاخک ها ی دماغ و در نتیجه انسداد تنفس می شود. التهاب در این برجستگی ها ممکن است دردسرهای بسیاری را برای افراد خلق کند.
دکتر سعید فرهی ، بهترین جراح بینی در بابل ، با تجربه و تخصص بالای خود در زمینه جراحی بینی ، در این مقاله اطلاعات ارزشمندی را در مورد شاخکهای بینی و اهمیت آنها در بهبود کیفیت زندگی افراد به اشتراک میگذارد. همراه ما باشید تا با دیدگاههای علمی و تخصصی ایشان ، همه چیز را درباره شاخکهای بینی بدانید.
شاخک بینی چیست؟
شاخک یا توربین به برجستگیهای استخوانی که در دیوارهی داخلی بینی قرار دارند و با لایهای از مخاط پوشیده شدهاند ، گفته می شود. شاخکها به دو قسمت چپ و راست تقسیم میشوند که توسط تیغهی نازکی از استخوان از یکدیگر جدا شدهاند.
جالب است بدانید که در هر سمت بینی ، سه شاخک وجود دارد که به نامهای فوقانی ، میانی و تحتانی شناخته میشوند. هرکدام از این شاخکها مستقل از دیگری عمل میکنند ، به همین دلیل در شرایطی مانند سرماخوردگی یا آلرژی ، ممکن است گرفتگی فقط در یکی از طرفین بینی اتفاق بیفتد.
شاخک فوقانی بالاترین و کوچکترین شاخک است ، در حالی که شاخکهای میانی و تحتانی اصلیترین نقشها را ایفا میکنند. شاخکهای تحتانی زیر شاخکهای میانی و شاخکهای میانی بین شاخکهای فوقانی و تحتانی قرار دارند.
توربین یا شاخک های بینی چه وظایفی دارد؟
این توربین ها در بینی با گرم کردن و مرطوب کردن هوای تنفسی ، نقش بسیار مهمی را در بهبود کیفیت هوای ورودی به ریهها ایفا میکنند. مژکهای موجود بر روی شاخکها با فیلتر کردن هوای وارد شده ، بدن را از آلودگیها ، آلرژیها و عفونتها محافظت میکنند.
جنس شاخک های دماغ استخوانی و نرم است و در هنگام جراحی نباید بدون دلیل حذف شوند. در هنگام بروز بیماریهای تنفسی مانند آلرژی یا سرماخوردگی ، شاخکهای بینی متورم شده و جریان خون بیشتری به آنها وارد میشود تا هوا را تمیز و به ریهها برساند.
شاخک های بینی چه مشکلاتی را بودجود می اورند؟
مشکلات مختلفی میتوانند شاخک های بینی را تحت تأثیر قرار دهند ، از جمله التهاب ، بزرگ شدن ، ورم و کج شدن تیغهی بینی. این مشکلات با روشهای مختلفی ، از جمله دارو و جراحیهای کم خطر، قابل درمان هستند.
شایع ترین مشکل مرتبط با شاخکهای بینی بزرگ شدن آنهاست که معمولاً به دلیل حساسیتهای فصلی یا ویروسهایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی رخ میدهد.
در این حالت ، مجاری تنفسی ممکن است مسدود شوند و تنفس دشوار شود. این وضعیت پس از بهبود بیماری رفع میشود، اما اگر این علائم بیش از یک یا دو هفته طول کشید ، باید به متخصص مراجعه شود. بغیر از مواردی که گفته شد ، فعالیتهای بدنی و حتی خواب نیز میتوانند باعث کیپ و بزرگتر شدن شاخکهای بینی شوند. در این موارد نیز مراجعه به پزشک ضروری است.
بیشتر این مشکلات با تغییرات رفتاری و مصرف دارو درمان میشوند، اما همیشه باید از مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری کرد. به خاطر داشته باشید که مصرف سرخود دارو به هیچ وجه کار درستی نیست.
علائم بزرگی توربین های بینی
نشانه های بزرگی شاخک های بینی شامل موارد زیر است:
- گرفتگی مداوم بینی: حتی بدون وجود سرماخوردگی یا آلرژی.
- مشکل در تنفس از طریق بینی: به ویژه در شب و هنگام خواب.
- خروپف: به دلیل جریان هوای محدود.
- کاهش حس بویایی: به دلیل انسداد مجاری تنفسی.
- آبریزش بینی: مداوم و بدون علت مشخص.
- سردرد: به دلیل فشار در سینوسها.
- احساس فشار یا درد در صورت: به ویژه در ناحیه بینی و پیشانی.
- تنفس دهانی: به دلیل عدم توانایی در تنفس از طریق بینی.
- خستگی مزمن: به دلیل مشکلات تنفسی و کیفیت پایین خواب.
- خشکی دهان و گلو: ناشی از تنفس دهانی.
- عفونتهای مکرر سینوسی: به دلیل اختلال در تخلیه طبیعی سینوسها.
- سرفههای مزمن: به علت تحریک مجاری تنفسی.
روش های درمان و کوچک کردن شاخک های بینی
بزرگی شاخک ها در بینی ممکن است تحت تأثیر عوامل خاصی بود امده باشد و بعد از مدتی به حالت نرمال برگردد. با این حال ، در برخی موارد این مشکل به خود به خود حل نمیشود و نیاز به درمان دارد.
هرچند روشهای متعددی برای درمان بزرگی شاخکهای بینی وجود دارد ، اما جراحی بینی یکی از مناسب ترین روشها محسوب میشود. البته تشخیص و انتخاب روش درمان مناسب بر عهده پزشک متخصص است.
اگر بزرگی شاخک های دماغ مزمن نباشد ، معمولاً با مصرف داروهای ضد حساسیت یا کورتونی میتوان آن را برطرف کرد و شاخکها به اندازه طبیعی خود باز میگردند. اما اگر مشکل شدیدتر باشد ، احتمالاً تنها راه حل مؤثر جراحی است.
جراحی شاخک های دماغ
توربینوپلاستی ، عملی است که برای اصلاح شاخکهای بینی انجام میشود. این عمل به دو روش مختلف صورت میگیرد:
- روش اول: در این روش ، بخش کوچکی از شاخک سوزانده یا برداشته میشود. اگر این عمل با دقت کافی انجام نشود و بخش زیادی از مژههای روی شاخکها نیز برداشته شود ، عملکرد شاخکها مختل میشود.
- روش دوم: در روش دوم ، برشی در قسمت مخاطی شاخک ایجاد میشود تا بتوان به استخوان دسترسی پیدا کرد. سپس ، استخوان اضافی برداشته میشود تا فاصله مناسبی بین توربین بینی و تیغه آن ایجاد شود. چون در این روش ، لایه مخاطی دستکاری نمیشود و بنابراین عملکرد شاخکها دچار اختلال نمیشود.
هزینه جراحی شاخک های بینی
با توجه به اینکه جراحیهای مرتبط با مشکلات تنفسی و شاخکهای بینی به منظور بهبود سلامت فرد انجام میشود ، هزینههای مربوط به این نوع جراحیها معمولاً توسط شرکتهای بیمه پوشش داده میشود ، بنابراین نیازی به نگرانی در این خصوص وجود ندارد. هزینه انجام این جراحی ممکن است بسته به عواملی مانند نوع پزشک ، کلینیک و شدت مشکل متفاوت باشد. با این حال ، این نوع جراحیها عموماً در دسته عملهای ارزان و کمهزینه قرار میگیرند.